ท่านผู้ฟังครับ/คะ เด็กในยุคปัจจุบันมีคนแตกต่างกับในเด็กอดีตค่อนข้างมาก ไม่ว่าเป็นด้านเทคโนโลยีการสื่อสาร ความสะดวกสบาย การเดินทาง หรือการรับข่าวสารข้อมูลที่มีความหลากหลายที่ส่งผลต่อการรับรู้ ความเข้าใจ และการพัฒนาการของเด็กๆ ดังนั้น การเสริมสร้างความฉลาดในทางต่างๆ ในทุกๆ มิติย่อมเป็นสิ่งที่ดี และไม่ควรสอนให้ลูกหลานมีความฉลาดโดดเด่นทางใดเพียงอย่างเดียว เพราะอาจเป็นสาเหตุให้อนาคตของเขาไม่ประสบความสำเร็จเท่าที่ควร

หลายคนคงคุ้นเคยกับ IQ และ EQ แต่วันนี้เราจะมาแนะนำน้องใหม่ AQ (Adversity Quotient) หรือ ความฉลาดในการแก้ไขปัญหา มีความยืดหยุ่น สามารถปรับตัวกับปัญหาเฉพาะได้ดี และพยายามเอาชนะอุปสรรคด้วยตัวเอง มองปัญหาเป็นเรื่องท้าทาย ไม่ย่อมแพ้อะไรง่ายๆ

ความกลัวการเปลี่ยนแปลงเป็นเรื่องปกติที่ทุกคนสามารถรู้สึกได้ แต่ถ้าเราลองเปิดโอกาสให้ตัวเองยืดหยุ่นเพื่อที่จะปรับตัวให้เข้ากับสถานการณ์ต่างๆ กล้าที่จะเผชิญปัญหาอย่างไม่ย่อท้อและมองปัญหาเป็นเรื่องท้าทาย ก็น่าจะเป็นเรื่องดีกว่านั่งกลัวความเปลี่ยนแปลงอยู่เฉย ๆ แนวคิดนี้ต้องการให้เด็กรับมือกับความกลัวการเปลี่ยนแปลงได้อย่างชาญฉลาด ความสามารถในการปรับตัวนี้อาศัยหลายปัจจัยด้วยกัน การเลี้ยงดูของผู้ปกครองรวมไปถึงการอบรมของครู จะหล่อหลอมให้เค้ากลายเป็นคนที่มี AQ และเติบโตเป็นผู้ใหญ่ที่สามารถอยู่ในสังคมได้อย่างมีความสุข

วิธีการฝึกฝนและส่งเสริมการสร้าง AQ นั้นอาจไม่ใช่เรื่องยาก อาจจะส่งเสริมด้วยการเล่นเกมพัฒนาทักษะการคิดวิเคราะห์ เสริมทักษะในการแก้ไขปัญหาด้วยสติปัญญา ให้เด็กฝึกคิด มีสมาธิ โดยไม่นำอารมณ์หรือความคิดของตัวเองเป็นใหญ่ หรือฝึกให้รู้จักการสังเกต มองสิ่งต่าง ๆ รอบตัว ลงมือทำในสิ่งดี ๆ ด้วยตนเอง เช่น การเก็บของเล่น สวมเสื้อผ้า เก็บกระเป๋า รองเท้าด้วยตนเอง และชมเชยในสิ่งเล็กน้อยเหล่านี้ จนเป็นการสร้างกำลังใจ และความภาคภูมิใจให้กับเด็ก ๆ

แต่อย่างไรก็ตาม ควรสอนให้เด็กเข้าใจด้วยว่า ปัญหาและอุปสรรคบางอย่างอาจไม่ได้แก้ไขได้ง่าย บางครั้งอาจต้องใช้เวลาถึงจะสำเร็จ ที่สำคัญ “กำลังใจ” จากคุณครูและผู้ปกครอง คือส่วนสำคัญที่สุดในวันที่เด็กทำผิดพลาด อย่าว่ากล่าวซ้ำเติม หรือบังคับกดดัน เพราะอาจจะปิดโอกาสการพัฒนาการเรียนรู้ ที่จะใช้ความฉลาดในการแก้ไขปัญหาของเด็ก การเสริมด้วยทัศนคติเชิงบวก ให้กำลังใจ และเลี้ยงดูให้เติบโตอย่างเป็นธรรมชาติจะช่วยผลักดันให้เกิด AQ ได้อย่างยั่งยืน

จบบทความประจำวัน เรื่อง “รู้จัก AQ ความฉลาดในการแก้ปัญหา”

เรียบเรียงโดย ไอยวริญ อนันฑเมศย์/ เตชินท์ มัชฌันติกะ นำเสนอ

ท่านผู้ฟังที่สนใจบทความดังกล่าว สามารถดาวน์โหลดได้ที่เว็บไซต์ สถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทย radiothailand.prd.go.th หรือติดต่อได้ที่ส่วนกระจายเสียงในประเทศ โทรศัพท์ 0 2277 3804 ในวันและเวลาราชการ

ที่มา : ครูอาชีพดอทคอม