ท่านผู้ฟังครับ/คะ มนุษย์ไม่สามารถเอาชนะธรรมชาติได้ การเตรียมรับมือกับภัยธรรมชาติ จึงถูกคิดค้นขึ้นเพื่อให้มนุษย์สามารถเตรียมตัวและเอาชีวิตรอด จึงเป็นที่มาของการศึกษาเชิงวิทยาศาสตร์ ว่าด้วยบรรยากาศของโลก โดยเน้นการพยากรณ์อากาศ และกระบวนการของสภาพอากาศ ก่อให้เกิดศาสตร์แห่งการอุตุนิยมวิทยา โดยวันที่ 23 มีนาคมของทุกปี เป็นวันอุตุนิยมวิทยาโลก เกิดจากความร่วมมือของหน่วยงานอุตุนิยมวิทยาทั่วโลก การถือกำเนิดของอุตุนิยมวิทยานั้น ช่วยให้เราสามารถดำรงชีวิตได้อย่างเหมาะสมกับสภาพลมฟ้าอากาศ รวมถึงหลีกเลี่ยงหรือเตรียมรับมือกับภัยธรรมชาติที่อาจเกิดขึ้นได้

ย้อนกลับไปในอดีต 3000 ปีก่อนคริสต์ศักราช ได้ค้นพบการอภิปรายเกี่ยวกับการเกิดเมฆ ฝน และฤดูกาลในบันทึกในคัมภีร์อุปนิษัท ซึ่งเป็นคัมภีร์ฮินดูโบราณ จากนั้น เมื่อ 400 ปีก่อนคริสต์ศักราช ฮิปโปเครติส ได้เขียนหนังสือกล่าวถึงโรคที่จำเพาะต่อถิ่น ฤดูกาล และลมฟ้าอากาศ ต่อมา ในเวลา 340 ปีก่อนคริสต์ศักราช อริสโตเติลได้รวบรวมความรู้เกี่ยวกับโลกศาสตร์ รวมถึงลมฟ้าอากาศ และภูมิอากาศ จนถึงคริสต์ศักราชที่1607 กาลิเลโอ ประดิษฐ์อุปกรณ์แสดงการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิ เรียกว่า เทอร์โมสโคป ขึ้นครับ/ค่ะ

สำหรับประเทศไทย นายพลเรือเอกพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงชุมพรเขตอุดมศักดิ์ ถือเป็นผู้ให้กำเนิดอุตุนิยมวิทยาไทย พ.ศ.2449 เริ่มดำเนินงานในกรมทดน้ำ กระทรวงเกษตราธิการ เมื่อ พ.ศ.2466 และต่อมาปลายปีได้จัดตั้ง เป็นแผนกอุตุนิยมศาสตร์ และสถิติกองรักษาน้ำ กรมทดน้ำ ในปัจจุบันคือกรมชลประทาน ก่อนโอนกิจการเป็น กองอุตุนิยมวิทยา สังกัดกรมอุทกศาสตร์ กองทัพเรือเมื่อวันที่ 6 สิงหาคม 2479 และยกฐานะเป็นกรมอุตุนิยมวิทยา ในวันที่ 23 มิถุนายน 2485

บทบาทสำคัญของ “กรมอุตุนิยมวิทยา” มีหน้าที่ตรวจ เฝ้าระวัง ติดตาม รายงานสภาวะอากาศเพื่อการบิน และปรากฏการณ์ธรรมชาติ เพื่อให้ความรู้และบริการด้านอุตุนิยมวิทยา สอดคล้องกับการนำไปใช้เชิงเศรษฐกิจและสังคม เกษตรกรรม อุตสาหกรรม เพื่อป้องกันการเกิดภัยพิบัติและการสูญเสียชีวิต เสียทรัพย์สินของรัฐและเอกชน เป็นที่พึ่งของประชาชนทุกอาชีพ ให้สามารถเตรียมตัว ตั้งรับกับธรรมชาติได้ทันท่วงที

จบบทความประจำวัน เรื่อง “อุตุนิยมวิทยา ศาสตร์แห่งการรับมือธรรมชาติ”

เรียบเรียงโดย อรวรรณ หมอยาดี / เตชินท์ มัชฌันติกะ นำเสนอ

ท่านผู้ฟังที่สนใจบทความดังกล่าว สามารถดาวน์โหลดได้ที่เว็บไซต์ สถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทย radiothailand.prd.go.th หรือติดต่อได้ที่ส่วนกระจายเสียงในประเทศ โทรศัพท์ 0 2277 3804 ในวันและเวลาราชการ

ที่มา : สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี